In 1615, wanneer Adriaen Pauw, heer van Heemstede en pensionaris van Amsterdam, participant wordt in de Hollandse compagnie van de acht parten *  , is er nog geen sprake van enig goed functionerend bestuur over de Dieverder en Leggeler Smildervenen. Binnen de compagnie is ook nog maar weinig georganiseerd; de schaarse initiatieven komen van de afzonderlijke participanten. Pas in 1618 komt hierin verandering *  en wordt over de compagnie en de Dieverder en Leggeler Smildervenen gaandeweg een beter bestuur gevoerd. Vooral met de komst van Pieter Serwouters in 1629 *  lijkt dat aan de voornaamste doelstelling van het octrooi is voldaan. De venen zijn tot ontwikkeling gekomen en worden bevolkt door een kleine groep van veenarbeiders en veenmeiers, die genieten van de voordelen van het octrooi. De verlenging van het octrooi in 1633 moet dan ook louter worden gezien als een tweede stimulans door Ridderschap en Eigenerfden gegeven aan de Hollandse (maar ook andere!) participanten, ditmaal om de ontwikkeling van de Smildervenen en de groei van de bevolking ervan te continueren *  .

Blijkbaar was deze verlenging voor de Landschap niet voldoende, immers op dezelfde dag van de prolongatie van het octrooi wordt de heerlijkheid Hoogersmilde in het leven geroepen. Het grondgebied van de heerlijkheid is volkomen identiek met het gebied dat door de compagnie geëxploiteerd werd en men wenst kennelijk niet dat een uitsluitend op winstbeluste compagnie het bestuur over de venen op zich zou nemen, maar een lagere overheid in de gedaante van een heerlijkheid *  .

Dat de lagere overheid over de Smildervenen een heerlijkheid wordt en niet een uitsluitend aan het Landschapsbestuur onderhorig schultambt is het gevolg van de (politieke) situatie in die tijd. Holland was toen het machtigste gewest in de Republiek en het aanzien van Drenthe zou verstevigd kunnen worden indien Hollanders warm zouden kunnen lopen voor Drentse belangen. Dit was mogelijk als ze zelf ook belangen in Drenthe hadden. Het is bekend dat aanzienlijke Hollanders bij de verveningen in de Smildervenen betrokken waren (o.a. burgemeesters van Amsterdam), maar slechts één leek door zijn hoge functie de man bij uitstek: Adriaen Pauw. Deze was in 1631 raadspensionaris van Holland, Zeeland en West-Friesland geworden *  . Hij zou voor de specifieke Landschapsaangelegenheden zijn invloed kunnen doen gelden *  .

Er is van hem bekend dat hij in latere tijd een inbreng had in de oplossing van het conflict tussen de Landschap en de heerlijkheid Ruinen (1644-1645) *  en van de moeilijkheden rondom George Nijkerk (1652) *  . In 1633 speelden echter andere zaken een rol zoals de wens van Drenthe zijn eigen Drost te kiezen, vertegenwoordiging in de Staten-Generaal of verlaging van de quota *  . Hoe het ook zij, er speelden bij het ontstaan van de heerlijkheid en de keuze van Adriaen Pauw als eerste heer van Hoogersmilde een aantal uiteenlopende belangen en beweegredenen een rol. Voor Adriaen Pauw zelf waren er ook voordelen, hij had immers ook belangen in de Smildervenen, die door zijn belening met Hoogersmilde nog beter behartigd konden worden.