U kunt via onze reserveringstool een afspraak inplannen en aangeven welke archiefstukken u op dat moment wilt inzien.
1. Inleiding (Drents Archief)
Mijn Studiezaal (inloggen)
0394 Nederlands Hervormde Gemeente Rolde
0394
Nederlands Hervormde Gemeente Rolde
Inventaris
1. Inleiding 
0394 Nederlands Hervormde Gemeente Rolde
1.
Inleiding
laatste wijziging 25-03-2005
De kerk van Rolde behoort tot de oudste kerken van Drenthe. Wanneer zij gesticht is, is niet precies bekend maar vast staat wel dat de parochie in 1304 bestond * . Het kerspel Rolde omvatte de huidige burgerlijke gemeenten Rolde en Assen en dat deel van de gemeente Smilde, dat tot het eind van de 18e eeuw Witteveen heette en thans de kerkelijke gemeente Bovensmilde en het Kloosterveen van de kerkelijke gemeente Hijkersmilde uitmaakt * . Het klooster te Assen was dus ook in het kerspel Rolde gelegen; het was rond 1258 daarheen verplaatst vanuit de heerlijkheid Coevorden * . Het klooster had de vierde voet in het kerspel, dat wil zeggen het deelde voor een kwart in de lasten en lusten van de gemeente * . Onder de kerk van Rolde viel ook een kapel te Peeloo * . Aan de Rolder kerk was een vicarie verbonden, die aanvankelijk door een kapelaan werd bezeten maar waarvan in later jaren de inkomsten door de pastoor werden genoten * .
De laatste priester in Rolde was Melchior Arnhem, die in 1598 met de Hervorming mee ging en aldus Roldes eerste predikant werd * . Het recht van collatie van de predikant hadden de kerspellieden * .
Het zeer grote kerspel onderging in 1615 kerkelijk een verdeling doordat in dat jaar Assen een eigen predikant kreeg in de persoon van Johannes Rusius * . Een tweede verkleining kwam tot stand in 1788, toen Smilde (later Hijkersmilde) met Kloosterveen van Rolde werden afgescheiden en als eerste predikant daar Jan Albert Erkenswijk werd beroepen * . In 1852 gaf de koning toestemming dat de gehuchten Grolloo en Schoonloo een eigen kerk en pastorie mochten bouwen in Grolloo * . Jarenlang hadden de inwoners van de twee plaatsjes al pogingen gedaan om een eigen gemeente te vormen, omdat ze zo ver verwijderd lagen van de kerk in Rolde * .
Het kerkgebouw is een Gotisch gebouw, waarschijnlijk uit de 15e eeuw * . In 1672 had het veel te lijden van de troepen van de bisschop van Munster, waarbij onder andere de preekstoel werd vernield * . Pas in 1677 werd een nieuw gestoelte aangebracht. In 1854 werd de kerk gerestaureerd, waarbij de oude toestand verloren ging. Bij een volgende restauratie in 1962 is deze echter weer hersteld * .
laatste wijziging 16-02-2021
49 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1753-1983
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0394 Nederlands Hervormde Gemeente Rolde
VERKORT:
NL-AsnDA, 0394
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0394 Nederlands Hervormde Gemeente Rolde
VERKORT:
NL-AsnDA, 0394
Categorie:
laatste wijziging 16-02-2021
49 beschreven archiefstukken