U kunt via onze reserveringstool een afspraak inplannen en aangeven welke archiefstukken u op dat moment wilt inzien.

1. Inleiding (Drents Archief)

Uw zoekacties: Nederlands Hervormde Gemeente Zuidlaren, met aanvulling

0404 Nederlands Hervormde Gemeente Zuidlaren, met aanvulling

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
1. Inleiding
0404 Nederlands Hervormde Gemeente Zuidlaren, met aanvulling
1.
Inleiding
De kerkelijke gemeente Zuidlaren omvat Zuidlaren, Midlaren, de Groeve en Zuidlaarderveen. Wellicht staat in Anloo de moederkerk van de kerk van Zuidlaren T.A. Romein, De Hervormde predikanten van Drenthe, Groningen 1861, p. 133.. In ieder geval waren de inwoners van Zuidlaren in 1565 nog verplicht om "de karckmuir van Anloe" mede te onderhouden H.G. de Olde, De Nederlands Hervormde Kerk te Zuidlaren, Zuidlaren z.jr., p. 1.. De patroonheilige van de kerk is onbekend. In de kerk stonden twee bij- altaren. Het ene was gewijd aan Onze Lieve Vrouwe, het andere aan de H. Anna. Dit altaar was gesticht door de familie Hoytinge en deze familie bezat ook het collatierecht van de vicarie H.G. de Olde, De Nederlands Hervormde Kerk te Zuidlaren, Zuidlaren z.jr., p. 1., p. 4..
De huidige kerk dateert uit de 13e eeuw. De toren en de kerk zijn in ongeveer dezelfde tijd gebouwd J. Naarding, "Grepen uit de historie van Zuidlaren", overdruk uit Oostermoer-Noordenveld, Zuidlaren 1969, p. 27.. In het begin van de 17e eeuw verkeerde het gebouw in een slechte toestand. Ds. Wirichius klaagde in 1603 dat hij bij regen geen dienst in de kerk kon houden T.A. Romein, p. 133.. In 1622 berichtten de visitatoren dat de kerk geen dak, geen zolder en geen tafel had. Men zat op oude balken en het koor was geheel vervallen T.A. Romein, p. 133.. Bovendien was men in de keuze der predikanten in het begin van de Reformatie niet erg gelukkig: ze waren of twistziek of dikwijls beschonken H.G. de Olde, p. 4.. Dit veranderde in 1632 met de komst van de predikant Arnoldus Bottichius, die met Hendrickien van Selbach trouwde. Zij was een dochter van de bewoners van huize Laarwoud H.G. de Olde, p. 6 en 11.. Onder leiding van Bottichius werd uiteindelijk in 1648 het koor van de kerk vernieuwd. Ook kwamen er glas- in-loodramen in het koor, geschonken door de predikanten van de classis Assen. Helaas werden deze ramen in 1672 vernield door de troepen van de bisschop van Munster.
De preekstoel en de klok dateren uit 1675, het orgel uit 1716 T.A. Romein, p. 134..
Het beroepingsrecht van de predikant hoorde van ouds aan de eigenerfden van het kerspel Zuidlaren toe Deze inventaris, nr. 32..
In 1978 is een gedeelte van het archief ter inventarisatie overgenomen van de burgerlijke gemeente Zuidlaren, met medeweten en toestemming van de Nederlands Hervormde kerk Zuidlaren. Dit archiefgedeelte beslaat de periode 1715 tot 1957. De rekeningen lopen echter slechts tot 1936.
Het archief is geïnventariseerd volgens de richtlijnen inzake de zorg voor de archieven der Nederlands Hervormde Kerk.
Aangezien in de Nederlands Hervormde gemeente Zuidlaren de diakenen nooit afzonderlijk vergaderden, maar altijd samen met de kerkenraad, is er geen apart diaconie-archief. De stukken die betrekking hebben op de diaconie zitten derhalve in het archief van de kerkenraad. Omdat het evenwel toch een wezenlijk ander archiefbestanddeel is dan de rest van het kerkenraadsarchief, is onder het hoofd "2.8. Armenzorg" een indeling toegepast die grotendeels overeenkomt met een indeling zoals men die zou gebruiken bij een apart diaconie- archief.
Een tweede bijzonderheid van het archief van de Nederlands Hervormde gemeente Zuidlaren vormt de aanwezigheid van de archiefbescheiden van de gezamenlijke eigenaren van de Plankensloot (inv.nrs. 133-138). De Hervormde kerk van Zuidlaren was een van de eigenaren, zij het wel de grootste (zie verder de noot bij inv. nr. 133).
Nadat de inventarisatie van de archieven tot 1975 in 1985 voltooid was, werd in 1988 een aanvulling op de archieven van kerkenraad, diaconie en kerkvoogdij overgedragen die tot 1986 liep. Deze aanvulling is alsnog aan de - niet in druk uitgegeven - inventaris toegevoegd, met een doorlopende nummering.

Kenmerken

Datering:
1715-1986
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0404 Nederlands Hervormde Gemeente Zuidlaren, met aanvulling
VERKORT:
NL-AsnDA, 0404