1 juli 2025
In 2024 deed het Drents Archief onderzoek naar Drentse sporen in de slavernijgeschiedenis. Nu het onderzoek is afgerond hebben onderzoekers Niek Hemmen en Nynke Gubbels de resultaten gebundeld in een rapport. Het rapport is nu online in te zien.
Wat heeft Drenthe met slavernij te maken?
Drenthe verschilt weinig van andere provincies als het om slavernij gaat. “Vaak wordt gedacht dat Drenthe geen rol van betekenis speelde. Het gebied was weliswaar minder bevolkt, maar de verbanden die we vonden komen grotendeels overeen met andere delen van ons land. Drenthe was namelijk ook gericht op internationale handel”, vertelt Hemmen.
Aan wat voor connecties met Drenthe moet ik denken?
Naast directe links met slavernij – zoals Drenten die aandelen hadden in plantages - zijn er ook indirecte verbanden te vinden. Denk bijvoorbeeld aan de verkoop van goederen aan de VOC of handel in koloniale waren zoals tabak en suiker. Sommige resultaten verrasten de onderzoekers niet. Hemmen: “We wisten al het een en ander over Drentse aandeelhouders van plantages.” Het onderzoek bevestigde ook dat Sigismund van Heiden Reinestein, bewindhebber van de Kamer van Amsterdam van de VOC, betrokken was bij slavernij door het kapitaal dat hij daarmee vergaarde. “Dankzij boedelinventarissen in het Drents Archief konden we dit aantonen. Ook notariële akten zijn een waardevolle bron als je hier nader onderzoek naar wilt doen.”
Gebruik het rapport en de onderzoeksgids als startpunt voor eigen onderzoek
Hemmen en Gubbels noemen het rapport dat er nu ligt een eerste verkenning. Gubbels: “Aan de hand van verschillende thema’s hebben we het Drentse slavernijverleden in kaart gebracht. Maar er zijn ook onderwerpen waar vervolgonderzoek naar gedaan kan worden. Bijvoorbeeld individuen of organisaties die zich openlijk uitspraken tegen slavernij.” Het is niet alleen interessant voor onderzoekers, maar voor iedereen die interesse heeft in de Drentse geschiedenis en meer wil leren over het slavernijverleden. In combinatie met de onderzoeksgids, die al eerder werd gepubliceerd, vormt het een mooi startpunt voor het doen van onderzoek.
Kom je er niet helemaal uit?
"De hoeveelheid informatie en de hoeveelheid plekken om te zoeken kan overweldigend zijn. Met de gids en het rapport hopen we dit wat makkelijker te maken”, aldus Hemmen en Gubbels. Toch kunnen we ons goed voorstellen dat je hier wat hulp bij kan gebruiken. Stel je vraag aan één van onze experts of maak een afspraak op onze studiezaal.