Graaf WILLEM LODEWIJK schreef op 11 November 1597 -, in verband met zijne aanstelling tot stadhouder en den daarop gevolgden last der Staten-Generaal tot bevordering der Reformatie in Drente, - aan MENSO ALTING, predikant te Emden, dat hij voornemens was aan die Reformatie de hand te slaan Brieven van den stadhouder WILLEM LODEWIJK aan M. ALTING, achter de Levensbeschrijving van Jhr.A. KOENDERS en Jhr. FRED. KOENDERS, Groningen, 1775, blz. 88, 89.. Volgens een schrijven d.d. 9 Februari 1598 van den stadhouder aan ALTING was gebleken, dat de kerspelen vrij voldoende middelen bezaten tot onderhoud van een predikant a. w bladz. 90 volg., en J.S. MAGNIN, Overzigt der Kerkelijke geschiedenis van Drenthe, Bijl. II.. Het in den tekst beschreven register bevat de registratie van de opgaven der kerspelen, op last van den stadhouder tusschen 12 December 1597 en 23 Januari 1598 aan den rentmeester der domeinen van Drente gedaan, en schijnt dus verband te houden met des stadhouders plannen.
Naar aanleiding van een later door den stadhouder gedaan voorstel werd door de Drentsche synode CARST VAN LINGEN aan de Staten-Generaal voorgedragen tot "sollicitator oft advocaet der pastoren und geistliken guderen in Drente". Tevens werd besloten, in een request aan de Staten-Generaal "de not der prediger und bose thostandt, de idt met den geistliken goderen in Drente hefft", kenbaar te maken REITSMA en v. VEEN, Acta der provinciale en particuliere synoden, VIII, bladz. 58, 59 (d.d. 1603).. In verband daarmede had een onderzoek over alle kerspelen in Drente plaats in 1608 a.w. blz. 76 - 105.. De fouten, toen (en vroeger) in de opgaven d.d. 1597/8 bevonden, werden in ons register verbeterd, dat dus in dien tijd als legger der geestelijke en kerkelijke goederen in Drente dienst deed.