U kunt via onze reserveringstool een afspraak inplannen en aangeven welke archiefstukken u op dat moment wilt inzien.
1.1. Algemeen (Drents Archief)
Mijn Studiezaal (inloggen)
0178 Het Kadaster in Drenthe
0178
Het Kadaster in Drenthe
Inventaris
1. Inleiding 
1.1. Algemeen 
0178 Het Kadaster in Drenthe
1. Inleiding
1.1.
Algemeen
laatste wijziging 03-11-2020
In 1832 is in ons land het kadaster ingevoerd, waaraan de "Dienst van het Kadaster en de Openbare Registers" lang gewerkt had. De eerste stappen om tot een kadastrale administratie te komen waren al in de Franse tijd gezet, maar de opmetingen ten behoeve van de kaarten en de taxaties van de onroerende goederen bleken een zeer tijdrovende zaak, zodat de werkelijke invoering twintig jaar op zich moest laten wachten.
Het doel van het kadaster was tweeledig. Ten eerste moest het een grondslag leveren voor een rechtvaardige heffing van de grondbelasting. Grondbelasting was vóór die tijd een zaak van de gewestelijke en plaatselijke overheden, waardoor er regionaal en lokaal grote verschillen bestonden. Bovendien werd de administratie matig bijgehouden, waardoor er vele onbillijkheden en onjuistheden in de heffing voorkwamen. Het nieuwe systeem was bedoeld om de heffing van de grondbelasting in het gehele land op een en dezelfde leest te schoeien. Ten tweede diende het kadaster voor de rechtszekerheid met betrekking tot de eigendom en andere zakelijke rechten op onroerende goederen. Om aan die doelstelling te kunnen beantwoorden was het nodig een administratie op te bouwen waarin alle wijzigingen met betrekking tot die zakelijke rechten geregistreerd werden, maar evenzeer was het nodig een bepaalde situatie als uitgangspunt voor die registratie te kiezen.
De basis van de gehele kadastrale administratie wordt gevormd door twee onderdelen: de minuutplans en de oorspronkelijk aanwijzende tafelen (OAT's). De situatie die deze bronnen weergeven is die van 1 oktober 1832.
Minuutplans zijn de oorspronkelijke kaarten van het kadaster, waarop alle eigendomsverhoudingen, zoals huizen, erven, wegen, wateren e.d. op schaal (1:1.000, 1:2.500 of 1:5.000) zijn ingetekend. Alle afzonderlijke percelen hebben een eigen nummer, dat op de kaart midden in het perceel is ingetekend. De kaarten hebben in origineel over het algemeen het formaat van 67 x 100 cm. Aangezien de meeste gemeenten te groot zijn om op één kaart weergegeven te worden, is een onderverdeling in secties gemaakt (gemeente X, sectie A, B, C, ...). Per gemeente is er dan een overzichtskaart (ook wel verzamelplan genoemd), waarop die secties zijn aangegeven.
De oorspronkelijk aanwijzende tafelen (OAT's) zijn de registers die bij de kaarten behoren. Van ieder perceel, dat in de OAT gemakkelijk is terug te vinden met behulp van de sectie-aanduiding en het perceelsnummer, wordt vermeld: naam, beroep en woonplaats van de eigenaar of vruchtgebruiker, soort bebouwing, oppervlakte, klasse (belastinggroep) en belastbare opbrengst.
In Drenthe zijn de minuutplans en de oorspronkelijk aanwijzende tafelen van bijna alle gemeenten bewaard gebleven. Uitzonderingen vormen de gemeente Zweeloo, waarvan alle minuutplans uit 1832 door nog onopgehelderde oorzaak verloren zijn gegaan, en de gemeente Schoonebeek. Deze gemeente is pas in 1884 ontstaan en maakte bij de kartering nog deel uit van de gemeente Dalen.
laatste wijziging 03-11-2020
1.645 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1813-1978
Beschrijving:
Het Kadaster in Drenthe 1813-1931(1946)
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0178 Het Kadaster in Drenthe
VERKORT:
NL-AsnDA, 0178
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0178 Het Kadaster in Drenthe
VERKORT:
NL-AsnDA, 0178
Categorie:
laatste wijziging 03-11-2020
1.645 beschreven archiefstukken