Al voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was er in de provincies Friesland, Groningen en Drenthe sprake van een structurele werkloosheid. Toch waren er toen nog mogelijkheden genoeg voor de werklozen uit deze provincies om elders werk te vinden. In voor- en najaar kon men terecht op de kleigronden in Friesland en 's-zomers waren er altijd wel arbeiders nodig bij de oogst van hooi, graan en vlas. 's-Winters vonden velen werk in de grote veestallen van Westfalen in Duitsland. Bovendien emigreerden veel gezinnen naar Canada en Amerika om te proberen daar een bestaan op te bouwen *  . Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog echter sloten vele landen hun grenzen voor buitenlandse werknemers, met als gevolg dat de werkloze arbeiders uit Friesland, Groningen en Drenthe niet langer voor werk in Duitsland terecht konden. Ongeveer ter zelfder tijd vaardigde Amerika strengere immigratiewetten uit. Hierdoor werd voor hen die in Nederland geen middelen van bestaan hadden, nog een mogelijkheid afgesneden om die elders te vinden. Daarbij kwam nog dat door de verder gaande mechanisatie van de landbouw ook hier te lande steeds minder landarbeiders nodig waren. Het gevolg van al deze ontwikkelingen was een gestaag groeiende werkloosheid.

Om hieraan het hoofd te kunnen bieden openden de afzonderlijke gemeenten werkverschaffingen voor hun werkloze inwoners, welke werkverschaffingen door het rijk financieel werden gesteund *  . Hiermee waren de problemen echter niet opgelost. Veelal kregen de werklozen werkzaamheden te verrichten die weinig economische vruchten afwierpen *  . Voor het rijk was het zinloos om dergelijke projecten te blijven financieren. Daarom werd van rijkswege de steun aan kleine en niet productieve werken stopgezet en probeerde men te komen tot een concentratie van werkverschaffingswerken. Daar het voor de afzonderlijke gemeenten niet doenlijk was om de organisatie van een dergelijk apparaat op zich te nemen, zocht men de oplossing in de oprichting van vennootschappen die zich met de werkverschaffing zouden gaan bezig houden *  . In Friesland werd daartoe op 18 september 1924 opgericht de N.V. Ontginningsmaatschappij "De Drie Provinciën" gevestigd te Drachten (later te Heerenveen) *  . Twee maanden later, op 19 november 1924, werd in Drenthe een soortgelijke vennootschap in het leven geroepen: de N.V. Ontginningsmaatschappij "Het Lantschap Drenthe" te Assen *  . Als laatste ten slotte zag op 20 augustus 1925 de N.V. Ontginningsmaatschappij "De Vereenigde Groninger Gemeenten" het licht, aanvankelijk gevestigd te Hoogezand, later in Groningen en Ter Apel *  .

De doelstelling stond als volgt in de statuten van de drie maatschappijen omschreven *  :
"Krachtens toelating als bedoeld in artikel 123d der Onteigeningswet *  werkzaam te zijn in het belang van de verhoging van de opbrengst van gronden. Zij trachten dit doel te bereiken door het in cultuur of verhoogde cultuur brengen van woeste en andere gronden en zo nodig exploitatie daarvan."

Om aan het benodigde kapitaal te komen gaven de maatschappijen aandelen uit. De gemeenten in Friesland, Groningen en Drenthe die daar belang bij hadden, konden deze aandelen kopen, waarbij het inwonertal van de gemeenten maatstaf was voor het aantal te verkopen aandelen. Het aantal aandelen dat een gemeente in haar bezit had was weer maatstaf voor het aantal werklozen dat een gemeente op de werkverschaffingen mocht plaatsen *  .