U kunt via onze reserveringstool een afspraak inplannen en aangeven welke archiefstukken u op dat moment wilt inzien.
1.6. Archieven en inventarisatie (Drents Archief)
Mijn Studiezaal (inloggen)
0614 Huis te Echten en de Algemene Compagnie van 5000 Morgen te Hoogeveen
0614
Huis te Echten en de Algemene Compagnie van 5000 Morgen te Hoogeveen
Inventaris
1. Inleiding 
Dit boek bevat de beschrijving van een aantal archieven. Allereerst is dat het archief van het huis te Echten, gedurende eeuwen bewoond door de familie Van Echten. In het begin van de 19e eeuw kwam het via het huwelijk van Rudolph Otto van Holthe en Anna Geertruida van Echten in de familie Van Holthe tot Echten, welke het huis in de jaren zeventig van deze eeuw verkocht.
Ten tweede wordt beschreven het archief van de Algemene Compagnie van 5000 Morgen te Hoogeveen. Deze compagnie was een geesteskind van Roelof van Echten, heeft altijd een Van (Holthe tot) Echten als hoofddirecteur gehad en had ook verder vele banden met huize Echten. Bij het compagniesarchief is een aantal archieven gedeponeerd.
Los hiervan staat echter het archiefje van de Zwindersche Veencompagnie, waarin R.O. van Holthe een belangrijk aandeel had.
Ten slotte staat hierin beschreven het archief van de jurisdictie Echten, de neerslag van de werkzaamheden van leden van de familie Van Echten als "Heer van Echten en Echtens Hoogeveen".
Aan elk onderdeel zal ik enige aandacht besteden.
1.6. Archieven en inventarisatie
0614 Huis te Echten en de Algemene Compagnie van 5000 Morgen te Hoogeveen
1. Inleiding
1.6.
Archieven en inventarisatie
laatste wijziging 25-03-2005
In 1925 werd het archief van de Algemene Compagnie van 5000 morgen gedeponeerd in het Rijksarchief in Drenthe, omdat jhr.mr. A.W. van Holte tot Echten, advocaat in Assen, samen met de waarnemend rijksarchivaris een onderzoek wilde verrichten naar de rechten en plichten van de compagnie * . Uitsluitend voor dit onderzoek werd het archief toegankelijk gesteld, hetgeen in 1936 nog eens uitdrukkelijk werd vastgesteld door de (oud-) hoofddirecteur jhr. H.G. van Holte tot Echten * . Jarenlang bleef het archief onberoerd in Assen liggen, tot in 1971 de rijksarchivaris toestemming kreeg van de erfgenamen van de laatste directeuren van de compagnie het archief open te stellen voor wetenschappelijk onderzoek * .
Inmiddels werden al pogingen in het werk gesteld het huisarchief van Echten te deponeren in het Rijksarchief. In 1976 werd een overeenkomst getroffen tussen de familie Van Holthe tot Echten en de rijksarchivaris in Drenthe * . Het huisarchief werd ter inventarisatie overgebracht naar het Rijksarchief. Na beschrijving en taxatie van de stukken werd de volgende regeling gemaakt: de familie behield de stukken van persoonlijke aard en de stukken betreffende onroerende goederen, maar gaf toestemming deze te laten xerokopiëren en fotograferen. De gemeente Hoogeveen kocht van de familie het compagniesarchief, voor zover zich dat nog in het huisarchief bevond, en het archief van de jurisdictie Echten. Het rijk verwierf de ambtelijke stukken van de verschillende Van Echtens en Van Holte tot Echtens, de stukken betreffende de uitoefening van de heerlijke collatie- en andere rechten en het archiefje van de Zwindersche Veencompagnie.
Over de juridische status van het sinds 1925 in Assen berustende archief van de compagnie werd in 1978 zekerheid verkregen. Het archief viel onder de bepalingen, volgens welke de compagnie in 1934 de bezittingen aan de gemeente Hoogeveen had geschonken, en was dus eigendom van de gemeente. Het gemeentebestuur besloot het gehele compagniesarchief en het heerlijkheidsarchief in bewaring te geven aan de rijksarchivaris.
Dit boekwerk omvat inventarissen van verschillende archieven. Allereerst is dat het archief van het huis te Echten, eeuwenlang bewoond door de families Van Echten en Van Holthe tot Echten. Weliswaar zelfstandig, maar toch nauw verwant is het heerlijkheidsarchief. Vervolgens is beschreven van het archief van de Algemeene Compagnie van 5000 morgen, voorafgegaan door een aantal stukken van Roelof van Echten als particulier vervener en participant in de Zwartesluis en gevolgd door de bij de compagnie gedeponeerde archivalia van de "ondercompagnieën". Hierna staat het archiefje van de Zwindersche Veencompagnie beschreven. Een regestenlijst van de stukken van voor 1600 (een in Drenthe gebruikelijke grens) en een genealogie van het geslacht Van Echten met enige andere genealogische tabellen completeren dit boek.
Het huisarchief Echten is eigendom van de families Van Holthe tot Echten en Reigersman-Van Holthe tot Echten. Het is in kopie aanwezig in het Rijksarchief in Drenthe (inventarisnummers 1-643). In de inventaris is dit bij ieder hoofdstuk nog eens vermeld. Kort voor het gereedkomen van deze inventaris heeft de familie Reigersman nog een aantal 19e eeuwse stukken laten kopiëren, hetgeen de tussenvoeging van enkele nummers noodzakelijk maakte. De stukken van deze familie zijn aldus genummerd : 3-5, 73, 75a, 101, 201, 243, 274, 316a, 320a, 321a + b, 322 a + b, 323a 324a, 359a, 361, 402a, 445, 446, 449, 450, 452, 459, 480a, 502a, 503a, 514, 529a, 532a, 534a, 556a, 572a-c, 583-586, 590 gedeeltelijk, 615, 633, 714, 789, 880 en 881.
De rest berust in het Rijksarchief te Assen. Hiervan zijn de inventarisnummers 799-855 en 868-1246 eigendom van de gemeente Hoogeveen, de inventarisnummers 644-790, 856-867 en 1247-1252 van het rijk.
De eerste beschrijving van de stukken in 1976 en 1977 is gemaakt door mr. F. Keverling Buisman, D.T. Koen en mr. P. Brood, waarna de laatste de inventaris heeft ineengezet en regestenlijst en inleiding samengesteld. De genealogie van het geslacht van Echten is van de hand van J.E. Ennik.
Kortheidshalve zijn de beschrijving van de archivalia de titels van personen weggelaten. De eigennamen zijn, voor zover nodig, genormaliseerd, behalve in de regestenlijst, waar de originele spelling is aangehouden.
Assen, voorjaar 1980.
laatste wijziging 17-03-2023
1.490 beschreven archiefstukken
58 gedigitaliseerd
totaal 59 bestanden
Kenmerken
Datering:
(1275) 1316 - 1952
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0614 Huis te Echten en de Algemene Compagnie van 5000 Morgen te Hoogeveen
VERKORT:
NL-AsnDA, 0614
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0614 Huis te Echten en de Algemene Compagnie van 5000 Morgen te Hoogeveen
VERKORT:
NL-AsnDA, 0614
Categorie:
laatste wijziging 17-03-2023
1.490 beschreven archiefstukken
58 gedigitaliseerd
totaal 59 bestanden