U kunt via onze reserveringstool een afspraak inplannen en aangeven welke archiefstukken u op dat moment wilt inzien.

1.6. Verantwoording van de inventarisatie (Drents Archief)

Uw zoekacties: Huis Mensinge te Roden

0616 Huis Mensinge te Roden

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
1. Inleiding en verantwoording
1.6. Verantwoording van de inventarisatie
0616 Huis Mensinge te Roden
1. Inleiding en verantwoording
1.6.
Verantwoording van de inventarisatie
Zoals reeds in de paragraaf "Geschiedenis van het archief" beschreven staat, bestond het archief Mensinge in grote lijnen uit twee delen, te weten de stukken die geschonken waren door de gebroeders Jan Wilmsonn en Pieter Dirk Kymmell en die welke in 1981 van de familie Kymmell zijn aangekocht. Ten gevolge van de vele splitsingen, ordeningen en herordeningen die het eerste deel had doorgemaakt kon men hier van een oude orde, zo deze al bestaan had, weinig terug vinden. Ook in het aangekochte deel kon van een dergelijke orde niet gesproken worden. Wel bestond er een "nieuwe orde". Deze was aangebracht door mevrouw E.P. de Booy en de heer G.L. Meesters nadat het archief in 1967, zoals in de vorige paragraaf vermeld staat, op de havezate was teruggekomen. De archiefdozen waren dientengevolge voorzien van kast- en planknummers, welke corres- pondeerden met de plaats die zij in de zitkamer en in de bibliotheek op Mensinge hadden gehad. Aangezien deze "nieuwe orde" evenwel zeer globaal was, is daarmee bij de inventarisatie geen rekening gehouden. Het belangrijk- ste gevolg van het ontbreken van een oude structuur is dat het van een aantal stukken onmogelijk bleek de herkomst te bepalen, zodat dientengevolge de afdeling "Stukken waarvan de band met het archief niet is vast te stellen" tamelijk groot is geworden.
Tijdens de beschrijving bleek al spoedig dat het archief, zoals te verwachten was, bestaat uit twee hoofdonderdelen, namelijk het familiearchief Ellents en het familiearchief Kymmell, beide met stukken afkomstig van aanverwante families. Bovendien zijn er enige archivalia van geslachten die voor Ellents op Mensinge gewoond hebben. Alle vergrijpen tegen het archivistische bestemmingsbeginsel zoals deze vanaf het begin van deze eeuw hadden plaatsgevonden, zijn hersteld en alle ver- en afgedwaalde schapen zijn derhalve in deze inventaris weer thuis. Ten gevolge hiervan is eveneens als gedeponeerd archief het archief van het Huis te Peize toegevoegd, waarover ook in de "Geschiedenis van het archief" reeds iets is gezegd. De inventaris zoals deze door F. Keverling Buisman in 1976 was vervaardigd uit de van de gebroeders Kymmell afkomstige en grotendeels in "Ambtenaren en Particulieren" belande stukken, is vrijwel in zijn geheel in deze inventaris overgenomen. Bovendien is toegevoegd het gedeponeerde archief "Stukken afkomstig van de familie De Sigers", welke archivalia waarschijnlijk in handen van Jan Wilmsonn Kymmell zijn gekomen toen deze in 1798 de havezate Cantersborgh in Eelde kocht, waar de familie De Sigers lange tijd woonachtig was geweest *  .
Vanwege de talloze verwantschappen die de families afzonderlijk, dus niet gemeenschappelijk, hadden was het vanzelfsprekend de stukken van Ellents en die van Kymmell te splitsen in twee familiearchieven. Ook de overzichtelijkheid van de inventaris is dit ten goede gekomen. Bij de inventarisatie is dientengevolge gekozen voor een scheiding in drieen: een hoofdafdeling "Stukken van persoonlijke aard", die weer verdeeld is in een afdeling voor de stukken uit het archief van de familie Ellents met aanverwanten, en een afdeling voor die uit het archief van de familie Kymmell met aanverwanten, alsmede een hoofdafdeling "Stukken van zakelijke aard".
Bij de ordening van de "Stukken van persoonlijke aard" is betreffende de afzonderlijke familieleden gekozen voor een volgorde per generatie. In verband met de soms vrij gecompliceerde verwantschappen zijn de aanverwante families alfabetisch gerangschikt. Het gebruik van de bij deze inventaris gevoegde genealogische tabellen is daarom beslist noodzakelijk.
Het grootste probleem dat zich bij de scheiding van het archief in twee familie-archieven voordeed was dat Jan Wilmsonn Kymmell en Lucas Oldenhuis Kymmell in 1784, na de dood van Coenraad Wolter Ellents, van hun tante Gesina Oldenhuis volmacht hadden gekregen om haar zakelijke en financiële aangelegenheden te regelen48. Gesina heeft vooral van de diensten van Jan Wilmsonn, die immers ook op Mensinge woonde, veel gebruik gemaakt. Stukken die als zodanig zijn ingekomen bij en behandeld door Jan Wilmsonn zijn, omdat ze feitelijk betrekking hebben op het bezit van Gesina Oldenhuis, ondergebracht in de inventaris van de familie Ellents. Voor zover het stukken van zakelijke aard betreft zijn ze ondergebracht bij het dorp of de buurschap waar- op ze betrekking hebben.
Bij de tweede hoofdafdeling, "Stukken van zakelijke aard", bleek het niet mogelijk te zijn het goederenbezit te scheiden naar afzonderlijke families. Meestal is het volstrekt onduidelijk wanneer en op welke wijze goederen in bezit zijn gekomen van de diverse familieleden. Bovendien ontstond, doordat Jan Wilmsonn Kymmell het grootste deel van de eigendommen van Coenraad Wolter Ellents en Gesina Oldenhuis erfde, een onontwarbaar complex van goederen en de daarbij behorende archivalia.
Aangezien het grootste deel van de bezittingen van de families in het kerspel Roden lag, en ook Mensinge daar gelegen is, begint de tweede hoofdafdeling, "Stukken van zakelijke aard", afgezien van een rubriek "Algemeen", met de rubriek "Kerspel Roden". Hieronder vallen de havezate en de in het kerspel gelegen buurschappen. Daarna volgen de overige kerspelen in Drenthe, welke alfabetisch onderverdeeld zijn in de in deze kerspelen liggende buurschappen. Binnen de afzonderlijke plaatsen is de volgorde der stukken chronologisch.
Een concordans tenslotte maakt het voor de onderzoeker mogelijk na te gaan welk nummer een stuk oorspronkelijk droeg in de inventarissen "Ambtenaren en Particulieren", "De archieven van kerspelen en marken", "De archieven der besturen in Drente van het Nederlands Hervormd Kerkgenootschap" en "Het (gereconstrueerde) archief van het Huis te Peize".

Kenmerken

Datering:
1376-1952
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0616 Huis Mensinge te Roden
VERKORT:
NL-AsnDA, 0616
Categorie: