Het archief is in twee delen ontvangen door het Drents Archief. Het eerste deel werd begin 2018 overgebracht in verband met een onderzoek naar Jan/Johannes van Lier (1726-1799), de stichter van Overcingel. Op 14 februari 2019 werd de schenking ervan door de eigenaar Hendrik Johan van Lier Lels bekrachtigd.
Na het overlijden van Van Lier Lels twee dagen later, ging het eigendom van het landgoed en het huis over op zijn dochter en twee kleinzoons. Zij schonken het vervolgens, inclusief de inboedel en de archivalia, begin september 2019 aan Stichting Het Drentse Landschap.

Na het vaststellen van de kerncollectie van het landgoed bepaalde Het Drentse Landschap dat de archivalia behoorden bij het al geschonken deel. Na overdracht van deze stukken aan het Drents Archief is de schenkingsovereenkomst op 7 november getekend. Het betreft de inventarisnummers: 2-6, 8, 12, 15-16, 18-19, 22, 25-26, 29-30, 34, 39-40, 49-51, 56, 60, 71, 79, 81, 90-91, 93-107, 109-123, 125, 127-128, 138, 153, 156, 166-172, 174-283, 285-311, 313-323, 325, 329-331, 347-352, 362-363, 366-416.

Het huisarchief Overcingel is gevormd door twee families: Van Lier en Van Lier Lels. De laatste heeft het huis en landgoed via een vrouwelijke zijlijn ontvangen van Geesina Lels-Carsten. Van haar familie is tevens een collectie archivalia meegekomen bij de overbrenging in februari 2018. Deze bescheiden zijn ondergebracht in het hoofdstuk 'Aanverwante geslachten'.
Via de familie Carsten zijn eveneens stukken in dit huisarchief terecht gekomen van leden van de families Gratama uit Assen en Spandaw uit de provincie Groningen.

De ordening is zoals gebruikelijk is bij een huisarchief. Bij de stukken van persoonlijke aard worden eerst de stukken van de eigenaren van Overcingel beschreven: de families Van Lier en Van Lier Lels. Het hoofdstuk 'Stukken van zakelijke aard' is miniem van omvang. Van aan- en verkoop van onroerende goederen zijn weinig documenten aangetroffen.

Een fors deel van het archief behelst stukken over het behoud van het landgoed met onder meer veel kaartmateriaal. Bijzonder in de collectie zijn de vele foto's gemaakt door Geesina Lels-Carsten. Zij was één van de weinige vroege fotografen te Assen en één van de weinige fotografes in die tijd.

De omvang van het archief bedraagt 5 meter. Het archief is openbaar, behalve de stukken 3, 121, 200 en 210 wegens privacyredenen en de stukken 278-279, 286-305, 313, 315-324, 388-405 (foto's) wegens de kwetsbare staat. Voor informatie over de mogelijkheid om de niet openbare stukken te raadplegen neemt u contact op met het Drents Archief.


E. de Leeuw, Assen januari 2020